Aambeien (hemorrhoïden)

Deze folder geeft u informatie over de behandeling van aambeien. Het is goed u te realiseren dat voor u persoonlijk de situatie anders kan zijn dan beschreven.

Wat zijn aambeien?

In de binnenkant van de anus liggen zwellichamen. Deze zwellichamen bestaan uit een sponsachtig netwerk van bloedvaatjes bedekt door slijmvlies. Wanneer de zwellichamen tegen elkaar aanliggen, sluiten ze de anus lekdicht af.

Als er veel druk op de zwellichamen komt te staan, dan kunnen ze uitrekken, daardoor uitzakken en zelfs naar buiten puilen. In dat geval spreken we van aambeien (hemorroïden).

Oorzaak van aambeien

De voornaamste oorzaak van aambeien is een gebrek aan voedingsvezels in ons eten, waardoor de ontlasting te ingedikt en droog wordt. Dit zorgt voor drukverhoging op de zwellichamen tijdens de stoelgang. Ook veel zitten, onvoldoende lichaamsbeweging en een te hoog lichaamsgewicht kunnen daartoe bijdragen.

Klachten van aambeien

Door aambeien kunt u last krijgen van een ongemakkelijk of pijnlijk gevoel. Daarbij kan het bloed in de zwellichamen gestuwd raken, waardoor aambeien makkelijk bloeden. Ook kan er zich een bloedstolsel vormen in adertjes in de huid rond de anus. Dat is uitwendig voelbaar en pijnlijk. Het wordt een getromboseerd hemorroïd genoemd.

Het voorkómen van klachten

Klachten kunnen worden voorkomen door de stoelgang zacht te houden en te reguleren, waardoor u minder hoeft te persen. Daarvoor is het eten van voldoende voedingsvezels (zemelen, bruin brood, etc.) en het drinken van veel water (1½ - 2 liter per dag) nodig.

Ook is het belangrijk regelmatig naar het toilet te gaan. Zo moet u bij aandrang het toiletbezoek niet te lang uitstellen. Wanneer u probeert er een zekere regelmaat in te brengen, voorkomt u dat u op ongelegen momenten de ontlasting te lang moet ophouden.

Zorg verder voor wat meer beweging en probeer zo nodig wat af te vallen.

De meeste patiënten met aambeienklachten hebben baat bij deze maatregelen en leefregels. Wanneer desondanks de klachten toch voortduren, is verdere behandeling nodig.

Diagnose en onderzoek

De klachten die aambeien kunnen geven, kunnen ook voorkomen bij andere afwijkingen van de endeldarm of de anus. Daarom wordt er onderzoek verricht van de anus, het anale kanaal en het begin van de endeldarm.

De arts moet het onderzoek doen in een voor de patiënt ongemakkelijke houding, namelijk met de benen in beensteunen of in linker zijligging. Daarbij onderzoekt hij de omgeving van de anus en de anus zelf. Ook voert hij met de vinger een inwendig onderzoek van de anus en het aansluitende deel van de endeldarm uit. Soms wordt er een klein buisje ingebracht, zodat er in de anus en tot ongeveer 12 centimeter in het begin van endeldarm kan worden gekeken.

Zo nodig is aanvullend onderzoek gewenst, bijvoorbeeld een kijkonderzoek van de dikke darm (endoscopie) of een röntgenfoto. Dit zal met name vaak worden voorgesteld bij patiënten boven de veertig of vijftig jaar, omdat de kans dat andere afwijkingen de oorzaak van de klachten zijn, dan groter is. Bij jongere patiënten is in het algemeen het onderzoek van de anus en het anale kanaal voldoende.

De behandeling

Een logische behandeling is het terugbrengen van de zwellichamen op hun oorspronkelijk plaats. Het uitzakken is dan verholpen en de aambeien kunnen dan ook geen klachten meer geven.

Het uitgezakte en dus overtollige slijmvlies kan met behulp van een rubberbandje worden afgebonden. Het overtollige slijmvlies sterft binnen zeven tot tien dagen af en verlaat tijdens de stoelgang met het rubber bandje het lichaam.

Een operatie met ziekenhuisopname wegens aambeien is bijna nooit nodig. Alleen bij nog

pijnlijke, volledig uitgezakte en ernstig afgeknelde aambeien kan een kleine operatie nodig zijn. Daarbij wordt de spanning van een deel van de kringspier onderbroken, waardoor de afknelling ophoudt te bestaan. In verband met de pijn vindt deze operatie meestal plaats onder verdoving van de onderste lichaamshelft via een prik in de rug of onder algehele anesthesie.

Is een operatie bij u nodig, dan wordt u daarover geïnformeerd op de polikliniek.

Voorbereiding

Zwangerschap en borstvoeding

Bent u zwanger, denkt u dit te zijn of geeft u borstvoeding? Wilt u dit dan aan ons melden voordat we u behandelen?

Regel vervoer naar huis

U bent na de ingreep niet in staat om zelf naar huis te rijden. Regelt u daarom van tevoren dat iemand u na de behandeling naar huis kan brengen.

Werkwijze

In Alrijne Ziekenhuis vindt de behandeling van aambeien plaats op de polikliniek Chirurgie in Leiden en op de polikliniek Chirurgie in Alphen aan den Rijn. U hoeft niet in het ziekenhuis te worden opgenomen.

U neemt plaats op een speciale onderzoekstafel, waarna er een klein buisje in de anus wordt gebracht. Daar doorheen wordt de behandeling uitgevoerd. De behandeling duurt ongeveer 10 – 15 minuten.

Resultaat

Meestal is bij meer dan de helft van de patiënten al een goed resultaat te verwachten na de eerste poliklinische behandeling. Soms is een tweede of derde poliklinische behandeling nodig.

Na de behandeling

Pijnklachten

Bij de poliklinische behandeling is geen verdoving nodig. Toch kunt u na de behandeling last hebben van een onaangenaam en pijnlijk gevoel en/of gevoel van aandrang. Dit kan twee tot drie dagen duren. De ernst van de klachten hangt af van de grootte van het behandelde oppervlak.

Pijnstilling

Na de behandeling geven wij als pijnstilling een tablet paracetamol of een diclofenac zetpil.

Bij pijn kunt u pijnstillers zoals paracetamol gebruiken. Deze zijn te koop bij apotheek of drogist. Ook een warm zitbad of een warme kruik kan de pijn verlichten.

Hygiëne

Na de behandeling is het verstandig het anaal gebied goed schoon te houden, met name na de stoelgang, maar ook tussendoor. Twee keer per dag is meestal voldoende. Met de douche kunt u het gebied gemakkelijk schoon spoelen.

Stoelgang

Na de aambeienbehandeling zal de stoelgang zacht gehouden moeten worden. Meestal krijgt u daarvoor een recept voor medicijnen mee naar huis. Om te voorkomen dat u opnieuw klachten krijgt, is het verstandig de bovengenoemde maatregelen en leefregels zo veel mogelijk te volgen.

Weer aan het werk

Na een poliklinische behandeling kunt u meestal binnen één of twee dagen de werkzaamheden weer hervatten. Na een opname en behandeling onder narcose moet u rekening houden met een langer verzuim.

Mogelijke complicaties

Geen enkele ingreep is zonder risico’s. Zo is bij de chirurgische behandeling voor aambeien ook de normale kans op complicaties aanwezig die bij een operatie altijd bestaan.

• Een nabloeding kan nog wel eens optreden in dit bloedvatrijke gebied.
• Wanneer een rubberbandje de endeldarm verlaat (het korstje gaat van de wond), kan er ook wat bloedverlies optreden. Wanneer het bloedverlies meer lijkt dan een kopje vol, moet u contact opnemen met het ziekenhuis.
• Ten gevolge van een ontsteking op de behandelingsplaats kan er kortdurend een geringe temperatuurverhoging optreden.
• Na de behandeling voor aambeien onder narcose kan er zich een probleem voordoen bij het plassen. Wanneer u echt niet meer kunt plassen moet u contact met het ziekenhuis opnemen.
• Het inknippen van een deel van de sluitspier heeft op het ophouden van de ontlasting nauwelijks invloed. In het begin kan dat zeker wat verlies van controle geven van de sluitspier, met name op winden, maar mogelijk ook op vocht. Meestal is dit van tijdelijke aard. Helaas kan echter in een klein aantal gevallen enig verlies van deze controle blijvend zijn. Men moet dan de continentie meer bewust gaan beheersen.

Vragen