Defaecografie

Uw behandelend arts heeft voor u een defaecogram aangevraagd. U heeft met de arts gesproken over het doel, de eventuele andere onderzoeksmogelijkheden, risico’s en gevolgen van dit onderzoek.
Op grond van deze informatie heeft u besloten dit onderzoek te laten doen. In deze folder staat meer informatie over een defaecogram. Om dit onderzoek goed te laten verlopen, is uw medewerking nodig. Volg daarom de raadgevingen van uw behandelend arts nauwkeurig op en lees deze informatie goed door.

Doel van het onderzoek

Tijdens het defaecogram onderzoekt de radioloog/MBB'er de werking van de bekkenbodemspieren. Ook beoordeelt hij/zij op welke wijze u de ontlasting kwijtraakt. Vaak wordt zo de oorzaak gevonden van onder andere incontinentieklachten, loze aandrang of obstipatie.

Voorbereiding

Voorbereiding thuis

Voor het onderzoek is het noodzakelijk dat een deel van uw dunne darm gevuld is met contrastmiddel (bariumpap). U heeft hiervoor van de afdeling radiologie een beker met poeder meegekregen.

Twee uur voor het afgesproken tijdstip kunt u de bariumpap klaarmaken. Schud de poeder eerst goed los voordat u water toevoegt. Voeg dan 70 ml (half kopje) water toe. Daarna weer goed schudden en het mengsel opdrinken.

Medicijnen

U neemt op de dag van het onderzoek uw gebruikelijke medicijnen in.

Menstruatie

In verband met het inbrengen van contrastvloeistof in de vagina, raden wij vrouwen aan niet tijdens de menstruatie een defaecogram te laten maken. Houd hiermee rekening bij het maken van een afspraak.

Zwangerschap

Röntgenstralen kunnen schadelijk zijn voor het ongeboren kind, vooral tijdens de eerste maanden van de zwangerschap. Indien u zwanger bent of zou kunnen zijn, is het belangrijk dat u dit aan de medewerker van de afdeling Radiologie laat weten. Het onderzoek kan dan waarschijnlijk niet doorgaan.

Borstvoeding en contrastmiddel

De contrastmiddelen die gebruikt worden, geven geen nadelige gevolgen voor de borstvoeding.

Het onderzoek

De MBB’er haalt u op uit de wachtruimte en loopt met u mee naar de onderzoekkamer. Hij/zij zal u precies vertellen wat er allemaal gaat gebeuren. Heeft u vragen dan kunt u deze aan hem/haar stellen.

U wordt verzocht zich deels te ontkleden in een kleedkamer. Deze is aan de gangzijde af te sluiten, zodat uw persoonlijke eigendommen veilig zijn. Daarna gaat u naar de onderzoekskamer waar u op uw linkerzij op een onderzoekstafel gaat liggen.

Om tijdens het onderzoek ook de dikke darmlissen zichtbaar te maken, brengt de radioloog /MBB'er een dunne, witte pap in de darm via een slangetje in de anus. Deze pap bevat bariumhoudend contrastmiddel. Via hetzelfde slangetje wordt vervolgens een dikkere pap ingebracht die de ontlasting moet nabootsen. Daarna verwijdert de radioloog /MBB'er dit slangetje.

Bij vrouwen brengt de radioloog /MBB'er vervolgens via een ander dun slangetje ook contrastmiddel in de vagina in; dit slangetje wordt daarna direct weer verwijderd. Eventueel wordt een metalen draad met een plastic coating vastgeplakt in de bilnaad en aan het schaambeen. Daardoor is de uitwendige vorm van de bekkenbodem zichtbaar tijdens röntgendoorlichting. Huid en spieren zijn namelijk niet of nauwelijks zichtbaar op röntgenfoto’s.

Nadat deze voorbereidingen zijn getroffen neemt u plaats op een speciaal toilet, dat tussen een verticale onderzoekstafel en het röntgentoestel klaar staat. De radioloog /MBB'er legt uit hoe het onderzoek verder zal verlopen. Hij/zij laat u verschillende opdrachten uitvoeren, zoals ontspannen zitten, ophouden van de ontlasting/bariumpap, persen en uiteindelijk de endeldarm legen. Dit alles wordt vastgelegd op video.

Na het onderzoek

Wij raden u aan om nog even plaats te nemen op het patiënten toilet om eventueel achtergebleven contrastvloeistof kwijt te raken. In deze toiletruimte kunt u zich opfrissen; er liggen washandjes en handdoeken klaar.

U kunt op eigen gelegenheid naar huis. De eerste dagen na het onderzoek zult u bij de ontlasting nog restjes witte contrastmiddel zien. Ook kan uw stoelgang ontregeld zijn. Wij adviseren u de dag van en na het onderzoek extra te drinken (1 à 2 liter).

Bij het maken van de afspraak krijgt u twee laxeertabletten (Bisacodyl) mee. Dit middel heeft een licht laxerende werking. Eén tablet neemt u (met een slokje water) de eerste ochtend na het onderzoek in, het tweede tablet neemt u de tweede ochtend na het onderzoek in. Zo raakt u het contrastmiddel snel weer kwijt.

Duur van het onderzoek

Het onderzoek zelf duurt ongeveer een half uur.

De uitslag

De uitslag van het onderzoek krijgt u van uw behandelend specialist tijdens uw eerstvolgende polikliniekafspraak.

Risico’s en complicaties

Röntgenstraling

Het onderzoek wordt uitgevoerd met behulp van röntgenstralen. Van deze stralen merkt u tijdens het onderzoek niets. Het risico van de röntgenstralen is voor volwassenen verwaarloosbaar klein. Bovendien is er geen alternatief onderzoek om de werking van de bekkenbodemspieren te beoordelen.

Contrastmiddelen

De gebruikte contrastmiddelen kunnen een stoppende werking hebben.

Contact opnemen met een arts

Neemt u contact op met de specialist als u na het onderzoek thuis toch klachten heeft of krijgt, die verband houden met het uitgevoerde defaecogram. Tijdens kantooruren kunt u bellen met de afdeling Radiologie. Buiten kantooruren kunt u via de telefooncentrale contact opnemen met de dienstdoende radioloog.

Verhindering

Mocht u verhinderd zijn, wilt u dit dan tijdig doorgeven aan de afdeling radiologie van de locatie waar het onderzoek plaatsvindt. Het telefoonnummer vindt u aan het eind van deze folder. Als u niet tijdig afbelt, zijn wij genoodzaakt de tijd die voor u is gereserveerd in rekening te brengen. U ontvangt hiervoor een nota van het ziekenhuis.

Vragen

Heeft u nog vragen en/of opmerkingen naar aanleiding van deze folder, stelt u deze dan aan de medewerker van de afdeling Radiologie of aan de MBB’er.

De afdeling Radiologie van Alrijne Ziekenhuis Leiden is van maandag tot en met vrijdag tussen 08.30 en 16.30 uur te bereiken via telefoonnummer 071 517 8330.

De afdeling Radiologie van Alrijne Ziekenhuis Leiderdorp is van maandag tot en met vrijdag tussen 08.30 en 16.30 uur te bereiken via telefoonnummer 071 582 8071.