Suikerziekte en het oog

Door suikerziekte (diabetes mellitus) kunnen beschadigingen ontstaan binnen in het oog. Zonder dat u het merkt, kunnen er toch afwijkingen aanwezig zijn in het netvlies. Dit noemen we diabetische retinopathie. Wanneer deze afwijkingen niet op tijd worden herkend en behandeld, kan slechtziendheid en blindheid ontstaan. Met goede regelmatige controles, ook als er geen klachten zijn, en de goede behandelmogelijkheden die er tegenwoordig zijn, kan dit gelukkig in de meeste gevallen worden voorkomen. In deze folder leest u wat diabetische retinopathie is en wat de behandel-mogelijkheden zijn.

Wat is diabetische retinopathie?

Diabetische retinopathie is een complicatie van suikerziekte waarbij veranderingen ontstaan in de bloedvaten van het netvlies. Doordat de wand van de kleine bloedvaten is veranderd, kan er bloed en vocht gaan lekken. Dit noemen we non-proliferatieve diabetische retinopathie.

Dit lekken kan ook in het centrum van het oog (de macula of gele vlek) plaatsvinden. Dan hoopt zich vocht op in het netvlies. Dit noemen we diabetisch macula oedeem.

Tenslotte kunnen zich nieuwe bloedvaatjes gaan vormen. Dit noemen we proliferatieve diabetische retinopathie. De nieuwe bloedvaatjes zijn erg kwetsbaar en kunnen gemakkelijk bloedingen in het glasvocht binnen in het oog veroorzaken.

Links: normaal netvlies Rechts: diabetische retinopathie; hier ziet u (met zwart omrand) de beschadigingen in het oog zoals vochtophoping, nieuwe bloedvaatjes en het lekken van bloed en vocht.

Controle

Hoe langer u suikerziekte heeft, hoe groter de kans om retinopathie te krijgen. Het komt voor dat iemand al langere tijd suikerziekte heeft zonder daar iets van te merken. Daarom is het verstandig de ogen te laten controleren zodra de suikerziekte is ontdekt.

Het algemene advies is om deze controle elke één à twee jaar te herhalen, ook als u geen oogklachten heeft. Er kunnen afwijkingen in het oog zijn waar u nog niets van merkt, maar die wel behandeld moeten worden om verdere beschadiging te voorkomen. Voor controle kunt u terecht op het screeningsspreekuur voor diabetespatiënten op de polikliniek Oogheelkunde. En voor behandeling op het spreekuur van de oogartsen.

Behandeling

Laserbehandeling

Wanneer de oogarts vaststelt dat er afwijkingen in het netvlies zijn, kan deze een laserbehandeling voorstellen. Met de laser is het mogelijk de beschadiging van het netvlies te vertragen of tot stilstand te brengen. Zo kan het gezichtsvermogen zo goed mogelijk bewaard worden. Maar het is niet mogelijk om beschadigingen die eenmaal ontstaan zijn met de laser te herstellen. Wel om achteruitgang te stoppen of te vertragen.

De laserbehandeling duurt ongeveer 20 minuten. De totale behandeling, inclusief het druppelen vooraf, duurt ongeveer een uur. Zijn er nieuwgevormde bloedvaatjes in het oog, dan moet bijna het hele netvlies met laserstralen worden behandeld. Deze behandeling is veel uitgebreider dan de eerstgenoemde en zal vaak meer keren plaatsvinden. Over de laserbehandeling van het oog is een aparte folder beschikbaar.

Behandeling door injectie

Een andere behandeling is het geven van een injectie in het oog met een zogenaamde anti-VEGF. Meestal is dit Avastin. Dit is een medicijn dat (vaak meerdere malen) in het oog wordt ingespoten om het lekken en eventuele nieuwgevormde bloedvaatjes terug te dringen. Hierover is een aparte folder beschikbaar.

Andere behandelingen

Bij een bloeding in de binnenkant van het oog, de glasvochtruimte, kan soms een operatie nodig zijn die we een vitrectomie noemen. Dit is een operatie waarbij de oogarts het glasvocht en het bloed verwijdert. Als het nodig is, kan tijdens deze operatie ook een laserbehandeling van het netvlies worden gedaan. Als deze behandeling nodig is, verwijzen wij u naar een ander ziekenhuis, waar gespecialiseerde vitreoretinale chirurgen werkzaam zijn.

Advies

Helaas geeft suikerziekte nogal eens problemen met het zien. Door steeds betere onderzoeks- en behandelingstechnieken is het tegenwoordig meestal mogelijk de retinopathie tot stilstand te brengen. Zo kunnen we in veel gevallen blindheid voorkomen. Hoe eerder diabetische retinopathie wordt ontdekt, hoe beter de prognose. Heeft u suikerziekte, laat dan uw ogen regelmatig onderzoeken!

Tot slot

Denkt u eraan bij ieder bezoek aan het ziekenhuis een geldig legitimatiebewijs (paspoort, identiteitsbewijs, rijbewijs), een actueel medicatie overzicht en uw zorgverzekeringspas mee te nemen. Zijn uw gegevens (verzekering, huisarts, etc.) gewijzigd, meldt u dit dan bij de Patiëntenregistratie op de begane grond in de hal van het ziekenhuis.

Uw team

Op onze polikliniek werken naast de oogartsen ook optometristen, orthoptisten en TOA’s (technisch oogheelkundig assistenten). Zij zullen voorafgaand aan uw bezoek aan de oogarts de vooronderzoeken doen. Houdt u daarom rekening met een langere bezoektijd op onze polikliniek.

Daarnaast is Alrijne Ziekenhuis een opleidingsziekenhuis. Dit betekent dat u onderzocht kunt worden door een coassistent of kunt worden behandeld door een oogarts in opleiding, beiden onder directe supervisie van uw oogarts. Heeft u hiertegen bezwaar, meldt u dit dan voor aanvang van de afspraak.

Meer informatie

Voor meer achtergrondinformatie over oogaandoeningen en de behandeling ervan kunt u kijken op www.oogartsen.nl. Deze informatieve site wordt onderhouden door onder anderen de oogartsen van Alrijne Ziekenhuis. U vindt er teksten, foto’s, filmpjes en handige links naar bijvoorbeeld patiënten verenigingen. Ook kunt u veel informatie vinden op de website: www.oogheelkunde.org.

Vragen

Heeft u nog vragen en/of opmerkingen naar aanleiding van deze folder, stelt u deze dan aan uw oogarts of de medewerkers van de polikliniek Oogheelkunde.

De polikliniek Oogheelkunde Alrijne Ziekenhuis Leiden heeft routenummer 7 en is van maandag tot en met vrijdag telefonisch te bereiken via 071 517 83 24 van 08.30 tot 12.30 en van 13.30 tot 16.30 uur.

De polikliniek Oogheelkunde Alrijne Ziekenhuis Leiderdorp heeft routenummer 7 en is van maandag tot en met vrijdag telefonisch te bereiken via 071 582 8058 van 08.30 tot 12.30 uur en van 13.30 tot 16.30 uur.

De polikliniek Oogheelkunde Alrijne Ziekenhuis Alphen aan den Rijn heeft routenummer 40 en is van maandag tot en met vrijdag telefonisch te bereiken via 0172 467 058 van 08.30 tot 12.30 uur en van 13.30 tot 16.30 uur.

De Spoedeisende Hulp (SEH) van Alrijne Ziekenhuis Leiderdorp is bij een spoedeisende zorgvraag buiten kantoortijden telefonisch te bereiken via 071 582 8905. Tijdens kantooruren staan de medewerkers van onze polikliniek u graag te woord.