Het gros van de mensen krijgt automatisch te veel zout binnen, ook als ze op de zoutinname letten. Zout is namelijk verwerkt in bijna alles.
Krijg je dag in dag uit te veel zout binnen? Dan kan dit schade opleveren. Hierbij moet je denken aan hart- en vaatziekten (onder andere oedeem en hoge bloeddruk), nierziekten, botontkalking en maagkanker. Het lichaam heeft elke dag maximaal zo’n vijf tot zes gram zout nodig, maar we eten soms bijna het dubbele: zo’n negen tot tien gram. Je lichaam moet vervolgens extra hard werken om al dit zout af te voeren.
Soms denken mensen ook dat ze extra zout in moeten nemen als ze veel zweten, maar dat hoeft niet, tenzij je de Tour de France rijdt of een andere immense inspanning levert (ook bij diarree, ileostoma, braken). Veel mensen hebben het gevoel dat ze zout tekort komen, maar dat is zelden het geval.
Wat kun je zelf doen?
Probeer geen extra zout toe te voegen aan de maaltijd. Breng het eten bijvoorbeeld op smaak met kruiden en specerijen zoals peper, nootmuskaat en knoflook. Ook als je gewend bent om grote hoeveelheden zout toe te voegen. Bouw dit dan stap voor stap af en gebruik meer andere kruiden. De smaakpapillen hebben zo ongeveer zes weken nodig om zich aan te passen.
Pas ook op met hartige belegsoorten. Er zit vaak heel veel zout in hartig broodbeleg zoals kaas en worst. Je kunt bijvoorbeeld variëren met zoet beleg. Ook hartige snacks bevatten vaak veel zout, eet dit met mate. Kies voor ongezouten nootjes, eet niet te veel frituur, pas op met zoute haring en eet geen hele pot olijven leeg. Kant-en-klaarmaaltijden zijn ook een boosdoener wat zout betreft, hier zit vaak ontzettend veel zout in om het eten langer houdbaar te maken!
Maar naast veel zout kunnen er natuurlijk ook goede dingen in zitten. Eet je bijvoorbeeld haring, dan krijg je goede vetten binnen, maar veel zout. Kies je voor zoet broodbeleg, dan krijg je weer meer suiker binnen. ‘Variatie’ speelt hier een hele belangrijke rol.
Wat doen fabrikanten hieraan?
De fabrikanten zijn gelukkig steeds meer met dit onderwerp bezig. Zij willen het zout terugdringen in hun producten, zoals in vleeswaren. Je moet wel goed opletten! In veel dieetproducten (natriumarm of met minder zout) zit minder keukenzout (natriumchloride), maar meer kaliumchloride. Kalium is voor mensen met nierproblemen heel gevaarlijk en staat vaak niet op de verpakking vermeld.
Zoet of zout, wat is beter?
Het is een te lastig dilemma om te kiezen tussen zoet of zout. Op individueel niveau kan ik daar wel iets over zeggen. Heb je bijvoorbeeld geen diabetes maar wel nierinsufficiëntie? Dan kan je prima een plakje cake eten om op gewicht te blijven. In een dieet worden vaak de belangrijke dingen aangepast. Anders zijn de veranderingen te drastisch en is het dieet vaak moeilijk vol te houden.