Verhaal van de patiënt belangrijk voor diagnose Migraine
Over migraine is nog veel onduidelijkheid en een diagnostische test of ultieme remedie is er niet. Omdat de diagnose vastgesteld moet worden op basis van de klachten van de patiënt, speelt taal een belangrijke rol. De patiënt moet immers zijn hoofdpijnbeleving goed onder woorden kunnen brengen voor de diagnose. Een bijkomend probleem is dat patiënten de zorgverleners meestal bezoeken tussen de aanvallen door op een moment dat ze geen pijn hebben. Daarnaast durven sommige mensen er niet over te praten omdat migraine vroeger vaak als aanstellerij werd gezien. Alert zijn, goed luisteren en doorvragen door zorgverleners is dan ook cruciaal. Voor het stellen van de diagnose migraine zijn criteria van de International Headache Society (IHS) opgesteld. Deze criteria zijn kunstmatig en berusten op een afspraak, niet op een biologische test of ‘bewijs’.
IHS-criteria voor migraine zonder aura (2018)
- hoofdpijnaanvallen die (onbehandeld) 4–72 uur duren
- minstens twee van de volgende vier kenmerken:
- eenzijdige pijn
- kloppende pijn
- matige of heftige pijn
- verergering bij lichamelijke activiteit
- plus minstens een van de volgende twee kenmerken:
- misselijkheid
- overgevoeligheid voor licht en geluid
Beschrijving migraine in romans
Voor zijn proefschrift onderzocht Joost Haan ook vier romans die migraine verwoorden. Een eenduidige conclusie is hieruit echter niet te trekken omdat de romans daarvoor te verschillend zijn. Wel kan het lezen van romans over migraine waardevol zijn om tot andere invalshoeken te komen, bijvoorbeeld over stigmatisering, de veranderde perceptie van de werkelijkheid door migraine en de behoefte aan een objectief ‘bewijs’ van de ziekte. Ook komt de invloed van migraine op de filosofie van Nietzsche ter sprake, die aan ernstige migraine leed.
Onderzochte romans
- Atmospheric Disturbances van Rivka Galchen
- The Blindfold van Siri Hustvedt,
- The Horned Man van James Lasdun
- When Nietzsche wept van Irvin Yalom
Neuroloog dr. Joost Haan
Joost Haan is sinds 1990 werkzaam als neuroloog in het Alrijne Ziekenhuis en werkt ook als parttime hoofdpijnonderzoeker in het LUMC. Zijn onderzoeksgebied betreft vooral de genetica van diverse neurologische ziekten, waaronder migraine, clusterhoofdpijn, herseninfarcten en -bloedingen. Zijn proefschrift 'Migraine as Text - Text as Migraine. Diagnosis and Literature' betrof zijn 2e promotie. De eerste vond plaats in 1990 en ging over de 'Katwijkse ziekte'. Zijn eerste promotie was vanuit geneeskunde, de tweede vanuit de studie literatuurwetenschap.