Het plaatsen van een peritoneale dialysekatheter door de radioloog

U heeft van de nefroloog (arts gespecialiseerd in nierziekten) te horen gekregen dat u binnenkort moet gaan dialyseren. Samen met de nefroloog heeft u gekozen voor peritoneaal dialyse (PD) behandeling. Dat betekent dat er een peritoneale dialysekatheter (kunststof slangetje) geplaats moet worden in uw buikholte. Deze folder geeft u informatie over het plaatsen van deze peritoneale katheter, de zorg rondom de ingreep en de aandachtspunten en leefregels voor en na de ingreep.

De nieren

Ieder mens heeft normaal gesproken twee nieren, één aan de linker- en één aan de rechterzijde in de buikholte. De nieren zijn van levensbelang. Ze verwijderen afvalstoffen uit het lichaam, regelen de vochtbalans en produceren belangrijke hormonen.

Dialyse

Dialyse is noodzakelijk wanneer uw nieren niet meer of niet voldoende werken. Om toch de afvalstoffen uit uw bloed te kunnen halen, is dialyse nodig. In uw geval is gekozen voor dialyse met een peritoneale dialysekatheter. Hierbij wordt het buikvlies gebruikt als dialysefilter (peritoneum is de Latijnse benaming voor het buikvlies).

Wat is een peritoneale dialysekatheter?

De katheter is een slangetje van soepel, zacht kunststof en heeft een totale lengte van ongeveer 40 centimeter. Het uitwendige deel is ongeveer 15 centimeter. De katheter komt door de buikwand heen in de buikholte te liggen. Hiervoor wordt een huidpoort gecreëerd. Het uiteinde van de katheter is geperforeerd en ligt in het diepste punt van de peritoneale holte. Zo kan de spoelvloeistof afvalstoffen en overtollig vocht opnemen en afvoeren.

Aan het uiteinde van de katheter zit een titanium connector (verbindingsstukje). Op de titanium connector wordt een soepele dunne slang (verlengstuk) van 15 cm aangesloten. Op dit verlengstuk zit een witte dop (Minicap). Verderop in deze folder staat informatie over wat u moet doen als de dop losraakt of als er lekkage optreedt. Zo zien de peritoneale dialysekatheter en de huidpoort eruit; met en zonder pleister.

Voorbereiding op de operatie

Bloedverdunners

Gebruikt u bloedverdunnende medicatie dan krijgt u een brief mee voor de trombosedienst dat u binnenkort geopereerd wordt. De trombosedienst zorgt er dan voor dat de bloedverdunnende medicatie tijdig wordt gestaakt. Op de ochtend van de operatie wordt het bloed nogmaals gecontroleerd of het in orde is. Als u al op de hemodialyseafdeling dialyseert, zorgt de nefroloog ervoor dat de bloedverdunnende medicatie tijdig wordt gestopt.

Soepele ontlasting

U start 5 dagen vóór de ingreep met 1x per dag een zakje Movicolon. De dag vóór de operatie neemt u 2 zakjes Movicolon. Dit medicijn zorgt er voor dat de ontlasting soepel blijft. Soepele ontlasting zorgt er voor dat de peritoneaal dialysekatheter beter op zijn plaats blijft zitten.

Voor de operatie heeft u een afspraak gehad met de radioloog of met de PD-verpleegkundige zodat u weet hoe de ingreep zal verlopen. U heeft ook een afspraak gehad met de sedatieverpleegkundige. Deze heeft beoordeeld dat u geschikt bent voor deze ingreep. De ingreep wordt gedaan door de radioloog, in samenwerking met de sedatieverpleegkundige en de dialyseverpleegkundige. U zult worden opgenomen op de afdeling Dagbehandeling. Afhankelijk van het tijdstip van de ingreep moet u nuchter zijn of mag u nog een (licht) ontbijt. Dit hoort u van tevoren. U krijgt na de ingreep antibiotica via een infuus om een infectie te voorkomen. Ook krijgt u een pijnstiller en een rustgevend tablet.

De dag van de katheterplaatsing

Op de opnamedag heeft u een gesprek met een verpleegkundige van de dialyseafdeling. Samen met u zal de verpleegkundige bespreken op welke plaats de katheter uit de buik zal komen. Het is de bedoeling dat de katheter niet in de knel komt onder uw kleding. De katheter mag ook niet in een huidplooi geplaatst worden. De verpleegkundige zal met een viltstift de plaats aanduiden waar de katheter uit de buikwand moet komen. Om medische redenen kan de radioloog tijdens de ingreep besluiten een andere plaats te kiezen dan de afgetekende plaats.

De ingreep

De ingreep zal plaats vinden onder een licht roesje en gebeurt onder steriele omstandigheden. De radioloog brengt de katheter in. U houdt aan de operatie een kleine snee over in de buurt van de navel. De ingreep duurt ongeveer 60 minuten. Tijdens de ingreep komt de dialyseverpleegkundige de katheter doorspoelen om te voorkomen dat de katheter verstopt raakt en om te kijken of de katheter het goed doet.

Daarna zal het verband aangebracht worden om de katheter goed te fixeren. Dit verband moet blijven zitten tot de volgende controle. Na de ingreep wordt u naar de uitslaapkamer gebracht en tenslotte naar de verpleegafdeling. Na de ingreep zal de verpleegkundige van de verpleegafdeling het verband controleren op eventuele wondlekkage. U kunt pijn voelen rond het ingreepgebied. U kunt om een pijnstiller vragen als u deze nodig heeft.

Na de ingreep

Als er geen complicaties zijn, mag u op de dag van de ingreep naar huis. Vaak worden er oplosbare hechtingen gebruikt, deze verdwijnen vanzelf. Mochten er bij de operatie geen oplosbare hechtingen zijn gebruikt, dan worden deze 7-10 dagen na de ingreep door de PD verpleegkundige verwijderd op de dialyse afdeling. Er is geen afspraak bij polikliniek Chirurgie nodig.

Het verband dat na de operatie is aangebracht blijft 5 tot 7 dagen zitten. U mag zolang het verband er op zit niet douchen. Na 5 tot 7 dagen heeft u een controleafspraak voor wond- en huidpoortcontrole op de dialyseafdeling.

Weer thuis

Van de dialyseverpleegkundige krijgt u de volgende spullen mee:

• verbandmiddelen om zo nodig bij te verbinden;
• de bereikbaarheidsdienst regeling, zodat u iemand kunt bellen als u vragen heeft of als er problemen ontstaan;
• een recept voor Bactroban (mupirocine) 20 mg/g neuszalf die u nodig heeft voor de verzorging van uw huidpoort;
• een wit katheterklemmetje;
• een witte dop (Minicap).

Aandachtspunten en leefregels

• Draag makkelijke zittende kleding. Vermijd dat uw kleding op de huidpoort drukt of de katheter afknelt.
• Til geen zware voorwerpen zoals boodschappen, een volle emmer of stofzuiger (til max. 5 kg).
• Let op bij hoesten of niezen: probeer bij hoesten of niezen uw buik te ondersteunen.
• Voorkom dat u uw buik stoot of dat iemand tegen uw buik stoot, bijv. opspringende huisdieren.
• Wees alert op obstipatie.
• Vermijd zwaar lichamelijke arbeid zoals stofzuigen, tuinieren.
• De eerste zes weken mag u niet sporten. Lichte lichamelijke inspanning zoals recreatief fietsen of wandelen is geen probleem.

De eerste verbandwissel op de dialyseafdeling

Verzorging van de huidpoort

Doorspuiten van de dialysekatheter

Wanneer neemt u contact op met de dialyseafdeling?

• flink nabloeden: als het bloed door het verband heen komt;
• hevige pijn in de buik;
• koorts (vanaf 37,5 ° Celsius);
• als er bloed in de katheter komt: een beetje bloed in de katheter is niet ernstig, maar de katheter moet wel doorgespoten worden met een steriele zoutoplossing;
• als de ontlasting na de operatie niet op gang komt (2 dagen geen ontlasting);
• als de witte dop (Minicap) van het verlengstuk af raakt mag u diezelfde dop er niet weer op zetten. U hebt van de dialyseafdeling een nieuwe witte dop in verpakking meegekregen. Zet deze dop op de katheter en neem gelijk contact op met de dialyseafdeling, ook ’s nachts!
• het witte klemmetje gebruikt u als er lekkage optreedt uit de katheter. Plaats het klemmetje tussen de plaats van de lekkage en de buikwand waar de katheter naar buiten komt. Neem gelijk contact op met de dialyseafdeling, ook ’s nachts!
• als u het niet vertrouwt.

Vragen

Telefoonnummers