Afdelingen & Specialismen

Uw behandelend arts heeft u voorgesteld om bij u een katheter via de arm (PICC) in te brengen. In deze folder willen wij u uitleggen hoe het inbrengen van een PICC lijn verloopt, hoe de zorg na het inbrengen geregeld is en waar u op moet letten als u een PICC heeft. In deze folder wordt de algemene gang van zaken beschreven. Het is mogelijk dat in uw geval hiervan enigszins wordt afgeweken.


Wat is een PICC?

PICC staat voor: peripherally inserted central catheter ofwel 'perifeer ingebrachte centraal veneuze katheter'. Het is een dun slangetje (katheter) dat via een bloedvat in de bovenarm wordt ingebracht. Het uiteinde van de PICC komt uit in een groot bloedvat, vlak boven het hart. De PICC kan maximaal 12 maanden blijven zitten.



Via de PICC kunnen we:

  • uw medicijnen op een veilige en minder pijnlijke manier toedienen.
  • bloed afnemen.
  • contrastvloeistof onder hoge druk inspuiten als u een CT-scan moet ondergaan.
schematische weergave van een PICC


Voorbereiding

Medicijnen

Als u bloed verdunnende medicijnen gebruikt moet er vooraf overleg plaatsvinden met de arts of oncologieverpleegkundige over het tijdelijk stoppen van deze medicatie voor het inbrengen van de PICC. Soms moet uw bloed voor het inbrengen van de PICC gecontroleerd worden, u krijgt van ons te horen of dit nodig is.

Kleding

Het is voor u en voor onze medewerkers prettig, wanneer u bovenkleding aan heeft waarin u zich gemakkelijk kunt bewegen en die u gemakkelijk aan en uit kunt trekken.

Eten en drinken

U mag voor de ingreep gewoon eten en drinken, u hoeft niet nuchter te blijven voor het inbrengen van de PICC.

Zwangerschap

Wanneer u zwanger bent of denkt dit te zijn, moet u dit direct melden aan uw behandelend arts.

De dag van plaatsing van de PICC

Het plaatsen van een PICC gebeurt op de afdeling Radiologie door een interventieradioloog. Medisch beeldvormings- en bestralingsdeskundigen (MBB’ers) zullen bij het inbrengen assisteren.

Melden

Voor het inbrengen van de PICC wordt u op de dag van de plaatsing opgenomen op de afdeling Dagbehandeling/Interne Geneeskunde/Oncologie van Alrijne Ziekenhuis Leiderdorp. U meldt zich om 13.00 uur aan de balie, routenummer 430, tenzij u een ander tijdstip heeft doorgekregen van de oncologieverpleegkundige of secretaresse. Op de afdeling krijgt u ziekenhuiskleding aan, voordat u naar de afdeling Radiologie wordt gebracht. Houd u zich aan de opnametijd. Deze is eerder dan het tijdstip van plaatsing van de PICC op de afdeling Radiologie (die u in MijnAlrijne ziet).

Het inbrengen van de PICC-lijn

Als u op de afdeling radiologie komt, wordt u opgehaald door een MBB’er uit het behandelteam.

In de behandelkamer wordt u op tafel geholpen en aangesloten op bewakingsapparatuur. Dit is om uw bloeddruk, hartfrequentie en zuurstofgehalte te meten. De MBB’er neemt ook kort een aantal vragen met u door. De interventieradioloog kijkt met behulp van een echoapparaat naar een geschikte ader in de bovenarm, iets boven de elleboogplooi. De PICC kan in een van beide armen worden ingebracht, maar bij voorkeur in de arm die u het meest gebruikt, de dominante arm. Dit is omdat in deze arm de bloedvaten beter ontwikkeld zijn en daarom geschikter om de lijn in te brengen. Het inbrengen gebeurt onder steriele omstandigheden. Dit betekent dat de punctieplaats ruim wordt gedesinfecteerd en dat er steriele materialen en afdekdoeken worden gebruikt. Het behandelteam heeft zich gespecialiseerd in het werken onder steriele omstandigheden.

De MBB’er zorgt ervoor dat u zo comfortabel mogelijk ligt. Vervolgens dient de arts een plaatselijke verdoving toe. Hierna prikt hij of zij met een dunne naald het bloedvat aan om een toegangsweg te maken; het opschuiven van de katheter in uw bloedvat is niet pijnlijk. Na het inbrengen, controleren we of de katheter op de juiste plaats zit. De PICC wordt niet vastgehecht, maar op de huid met behulp van een speciale pleister vastgeplakt. De insteekopening van de PICC dekken we af met doorzichtige folie (Tegaderm®).

Duur van het onderzoek

Het inbrengen van de PICC duurt ongeveer 60 minuten.

Nazorg

U moet na het inbrengen van de PICC-lijn minimaal 2 uur blijven op de afdeling om te contoleren of er geen nabloeding optreedt. Als dit gebeurt, wordt er een drukverband aangebracht. Als er geen nabloeding is opgetreden, mag u naar huis.

Als er thuis lekkage van bloed uit de insteekopening van de lijn is, (zoveel dat het onder de pleister vandaan lekt) wilt u dan contact opnemen met afdeling A4, Leiderdorp: telefoon 071 582 8673. U zult dan waarschijnlijk naar de afdeling in Leiderdorp moeten komen, om de lijn opnieuw te laten verzorgen.
Hierna moet de lijn elke week doorgespoten worden. Als u niet wekelijks op de dagverpleging komt, moet hiervoor een thuiszorgorganisatie ingeschakeld worden door de oncologieverpleegkundige of afdelingsverpleegkundige van de polikliniek Interne Geneeskunde.

Risico’s en bijverschijnselen

Afweging

Uw behandelend arts heeft de kleine kans op bijverschijnselen (complicaties) afgewogen tegen het te verwachten nut van de PICC. De plaatsing van een PICC-lijn is een veilige ingreep en verloopt meestal zonder problemen. Een enkele keer treden er bijverschijnselen op. Mogelijke bijverschijnselen zijn:
  • infectie van de PICC
  • onderhuids (subcutaan) lopen van infusievloeistof
  • trombosevorming in de katheter of in de ader waarop het systeem is aangesloten
Als bij u een van deze bijverschijnselen optreedt, wordt in overleg met u en uw behandelend arts besloten of en hoe er wordt overgegaan tot een behandeling van de complicatie.

Gebruik

De PICC kan direct na inbrengen gebruikt worden.

Aandachtspunten

De lijn moet wekelijks doorgespoten worden met een zoutoplossing. De Tegaderm® pleister moet minimaal 1x per 7 dagen vervangen worden, of eerder wanneer deze loslaat of wanneer zich vocht of bloed onder de pleister heeft verzameld. De Statlock® of Grip-lok® pleister moet minimaal 1x per 3 weken vervangen worden of eerder wanneer deze loslaat.

Wat mag wél met de PICC?

  • Bloed laten afnemen uit de PICC (let op: dit kan niet gedaan worden door medewerkers van het priklaboratorium, maar dit moet op de polikliniek of dagverpleging door de oncologieverpleegkundige of verpleegkundig specialist worden gedaan). Hiervoor moet u een afspraak maken via: 071 582 8673 (afdeling A4).
  • Contrastvloeistof met hoge druk inspuiten in de PICC (bij een CT-scan).
  • Douchen (zowel Statlock® of Grip-lok® pleister als Tegaderm® pleister laten zitten!)
De insteekopening moet hierbij altijd afgedekt te zijn. Eventueel kunt u met vershoudfolie de arm extra beschermen tegen het douchewater.

Wat mag niet met de PICC ?

  • Bloed afnemen uit de arm waarin de PICC is geplaatst (dus wel uit de PICC zelf, maar niet uit een andere ader van deze arm).
  • Het meten van de bloeddruk aan de arm waarin de PICC is geplaatst. Dit moet dus aan de andere arm of eventueel onderbeen gebeuren.
  • Een bad nemen of zwemmen, tenzij u de arm droog houdt.
  • Extreme bewegingen (bijvoorbeeld tennissen, zwaar tillen, heftige bewegingen of leunen op de arm) moeten worden voorkomen om ervoor te zorgen dat de katheter zo lang mogelijk op de juiste plek blijft zitten. Normaal bewegen van de arm is wel mogelijk.

Wanneer moet u contact opnemen?

Neem in de volgende gevallen contact op met het ziekenhuis:
  • bij een (mogelijke) infectie rondom de insteekopening. U merkt dit aan roodheid, zwelling, warmte, pijn, vocht (pus);
  • bij gesuis in het oor terwijl de medicatie gegeven wordt;
  • bij pijn tijdens het inspuiten;
  • als er een barst of scheur in de katheter is;
  • als het afsluitdopje loslaat;
  • als het niet mogelijk is om de medicatie in te spuiten;
  • als er weerstand is bij het inspuiten van de medicijnen, alsof u een soort tegendruk voelt.
Neem direct contact op (ook ’s nachts!) bij:
  • tekenen van trombose (bloedstolsel in de ader): pijn aan de arm of schouder, zwelling, roodheid;
  • tekenen van kortademigheid, hoesten, pijn ter hoogte van de borstkas en bewustzijnsverlies;
  • koorts (een temperatuur van 38.5° C of hoger).

Hoe kunt u ons bereiken?

Tijdens kantoortijden kunt u bellen met de oncologieverpleegkundige via de polikliniek Interne Geneeskunde, telefoonnummer 071 582 8535.
Buiten kantoortijden belt u met het centrale nummer van het ziekenhuis 071 582 8282, en vraagt u naar de spoedeisende hulp (SEH).

Verzorgingsmateriaal

U krijgt op de afdeling een pakket mee met materiaal als de PICC-lijn thuis verzorgd gaat worden.

Vragen

Als u nog vragen heeft, de afspraak voor het inbrengen van de PICC wilt annuleren of suggesties heeft dan kunt u contact opnemen met de afdeling Radiologie via telefoonnummer 071 582 8070 of met de oncologieverpleegkundige polikliniek Interne Geneeskunde via telefoonnummer 071 582 8535.

Tot slot

Denkt u eraan bij ieder bezoek aan het ziekenhuis een geldig legitimatiebewijs (paspoort, identiteitsbewijs, rijbewijs) en uw zorgverzekeringspas mee te nemen. Zijn uw gegevens (verzekering, huisarts etc.) gewijzigd, meldt u dit dan bij de patiëntenregistratie in de hal van het ziekenhuis. Wij vragen u zich tijdig te melden voor de afspraak.