Het verwijderen van de nier

Bij u wordt een nier verwijderd (= nefrectomie). De uroloog of de verpleegkundig consulent heeft u verteld over de gevolgen, de mogelijkheden, de operatie en de risico’s.In deze folder staat informatie over deze operatie. Het is belangrijk dat u deze informatie goed leest. Volg ook de adviezen van de uroloog goed op.Houd er rekening mee dat de situatie voor iedereen anders kan zijn. Dit zullen wij altijd met u bespreken.

In het kort

• Een nier kan worden verwijderd vanwege een niertumor, een nierbekkentumor of omdat de nier niet goed meer werkt.

• De nier wordt verwijderd via een kijkoperatie. Als dat niet kan, via een snee in de buik.

• Soms wordt de nier verwijderd met de urineleider. Dit kan met een kijkoperatie.

• Bij deze operatie wordt u in slaap gebracht (= narcose).

• De operatie duurt een paar uur.

• Na de operatie heeft u onder andere een infuus voor vocht.

• Op de verpleegafdeling krijgt u fysiotherapie: ademhalingsoefeningen en oefeningen om te bewegen.

• In deze folder vindt u adviezen voor na de operatie.

• Heeft u problemen na de operatie (complicaties)? Lees dan deze folder of neem contact op met de polikliniek Urologie.

Waar wordt de operatie gedaan?

Wat doen de nieren precies?

Waarom wordt een nier verwijderd?

Manieren om een nier te verwijderen

• Bij een kijkoperatie maakt de uroloog 4 à 5 kleine sneetjes in de buik. Deze sneetjes zijn ongeveer 1 cm lang.
• Door één van deze sneetjes schuift de uroloog een lange dunne camera (laparoscoop) in de buik. Zo kan de uroloog in de buik kijken. Dit is ook op een beeldscherm te zien.
• Via de andere sneetjes worden verschillende instrumenten ingebracht.
• Om meer ruimte in de buikholte te krijgen wordt deze eerst gevuld met koolzuurgas. Ook schuift de uroloog de darmen opzij om zo dichterbij de nier te komen.
• Daarna zoekt hij/zij de bloedvaten van en naar de nier op. Deze worden dichtgemaakt en doorgesneden. Zo kan de uroloog de nier losmaken en verwijderen.
• Als er vergrote lymfklieren bij de nier zitten, worden deze ook verwijderd.
• Om de nier uit de buikholte te verwijderen worden 2 van de eerder gemaakte sneetjes in de onderbuik met elkaar verbonden. Er ontstaat dan 1 grote snee van ongeveer 5 tot 10 cm lang. Hoe groot de snee precies wordt, hangt af van hoe groot de nier is.

Voorbereiding op de opname

• U krijgt een brief mee om bloed te prikken.
• Ook krijgt u een brief van de arts die de verdoving regelt (= anesthesioloog). Hierin staat hoe u de vragenlijst voor de operatie kunt invullen. Deze vragenlijst staat voor u klaar in patiënten portaal MijnAlrijne.

• Hij/zij bespreekt met u welke soort verdoving u krijgt: bij deze operatie wordt u in slaap gebracht (= narcose);
• wat de voor- en nadelen van deze verdoving zijn;
• dat u niet mag eten en drinken voor de operatie (= nuchter blijven);
• of u moet stoppen met uw medicijnen, zoals bloedverdunners;
• of u pijn heeft na de operatie en wat daartegen te doen is.

Bloedverdunnende medicijnen

Wat neemt u mee als u wordt opgenomen

• uw geldig legitimatiebewijs (identiteitskaart, paspoort of rijbewijs);
• de medicijnen die u gebruikt, ook homeopathische, in de originele verpakking en uw actuele medicatieoverzicht (dit kunt u opvragen bij uw apotheek);
• dieetvoorschriften of voedingsvoorschriften (meld het ook als u in verband met uw geloof of levensovertuiging bepaalde voedingsmiddelen niet mag gebruiken);
• nachtkleding;
• ondergoed;
• kamerjas of badjas en pantoffels;
• toiletartikelen;
• dagelijkse kleding (als u voor langere tijd wordt opgenomen);
• als u lenzen draagt kunt u een bril meenemen voor het geval u uw lenzen tijdelijk niet kunt dragen.

• boeken, tijdschriften;
• mobiele telefoon en oplader;
• puzzelboekjes, spelcomputer, mp3-speler of ander tijdverdrijf;
• zo nodig een leesbril.

De operatie

Na de operatie

• De uroloog vertelt aan uw contactpersoon (familielid of partner) hoe de operatie is gegaan.
• Na de operatie gaat u naar de uitslaapkamer. Als het goed met u gaat en als u goed wakker bent, gaat u terug naar de verpleegafdeling.
• De verwijderde nier wordt opgestuurd naar het laboratorium voor weefselonderzoek. De uitslag van dit weefselonderzoek is na ongeveer 5 werkdagen bekend.

• het Hb (de hoeveelheid hemoglobine in het bloed);
• en de nierfunctie (de hoeveelheid creatinine in uw bloed).

• een infuus in de arm. Hierdoor krijgt u vocht.
• Soms wordt ook een pomp aangesloten op het infuus. Hiermee krijgt u medicijnen tegen de pijn. De anesthesioloog bespreekt dit dan met u.
• het kan zijn dat u een blaaskatheter heeft (dit is een slangetje dat via de plasbuis in de blaas zit);
• heel soms, als de borstholte open is geweest, een thoraxdrain. Dit is een slang die bloed en vocht afzuigt;
• als het nodig is, zuurstof via een slangetje in de neus.

Fysiotherapie als u op de verpleegafdeling ligt

1. Rustig ademen.
2. Enkele keren diep inademen. Als het lukt 2-3 seconden vasthouden. Daarna rustig en ontspannen uitademen.
3. Geforceerd uitademen (huffen). Bij huffen wordt eerst diep ingeademd en daarna, met open mond en open keel, krachtig uitgeademd. Dit helpt om slijm uit de hogere luchtwegen richting de keel te verplaatsen. Daarna kunt u het slijm uithoesten of doorslikken. Huffen is dus iets anders dan hoesten!

Risico’s en problemen (complicaties)

• Bij een gewone buikoperatie is het litteken groter dan bij een kijkoperatie. Toch kan het nodig zijn om de nier via een 'gewone’ buikoperatie te verwijderen in plaats van met een kijkoperatie. Bijvoorbeeld omdat de uroloog de nier of bloedvaten niet goed kan zien. Dit kan komen door bijvoorbeeld:
• verklevingen van eerdere operaties;
• door overgewicht;
• of omdat de nier anders ligt dan normaal;
• of door de bloedvaten bij de nier.
• Nabloeding: er kan een bloeding ontstaan na de operatie. Heel soms is dan extra bloed nodig (= bloedtransfusie) en/of u wordt opnieuw geopereerd.
• Wondinfectie: hiervoor kan het zijn dat u antibiotica nodig heeft.
• Er is een hele kleine kans dat de uroloog tijdens de operatie andere buikorganen raakt. Als hiervoor een onderzoek of ingreep nodig is, wordt dit in samenwerking met de algemeen chirurg gedaan.
• Schouderpijn na kijkoperatie: dit komt door het koolzuurgas waarmee de buikholte tijdens de operatie is ‘opgeblazen’. Dit gas prikkelt het middenrif, waardoor schouderpijn ontstaat. Het lichaam ruimt het koolzuurgas vanzelf op; de pijn verdwijnt meestal de dag na de operatie.
• Uw buik ziet er anders uit: de buikspieren en zenuwen zijn tijdens de operatie doorgesneden. Daardoor zal uw buik er later meestal anders, schever uitzien.
• Tijdens de operatie hebben de darmen stil gelegen. Ook heeft de uroloog ze wat verschoven om goed bij de nier te kunnen. Na de operatie zullen de darmen het weer langzaam gaan doen. Heel soms komt er geen of weinig ontlasting. Het is belangrijk om genoeg te drinken en vezels te eten. Als dat nodig is krijgt u medicijnen om ervoor te zorgen dat u weer gewoon ontlasting krijgt. Krijgt u meer pijn, of krijgt u geen ontlasting? Belt u dan met de polikliniek Urologie.
• Littekenbreuk: bij een littekenbreuk ontstaat er na langere tijd een bult (= zwelling) bij de littekens.

Weer naar huis

• 6 weken na de operatie heeft u nog een keer een controle op de polikliniek. Dan wordt gekeken of u goed herstelt.
• Ook wordt uw bloed onderzocht om te zien of uw andere nier goed werkt (nierfunctie).
• Verder wordt er gekeken hoe het in de afgelopen periode thuis met u is gegaan en hoe vaak u op controle moet komen.

Adviezen voor thuis

• De eerste weken/maanden na de operatie zult u sneller moe zijn dan voor de operatie. Dit is normaal. Doe daarom rustig aan. Meestal wordt na een aantal weken de vermoeidheid vanzelf minder.
• Wij adviseren de eerste 6 weken na uw operatie niet te veel lichamelijk werk te doen en niet te sporten. Hiermee bedoelen we ook zwaar huishoudelijk werk (zoals stofzuigen, ramen zemen). Licht huishoudelijk werk mag wel.
• Wij raden u aan tot de controle-afspraak geen zware voorwerpen (meer dan 5 kilogram) te tillen. Als u iets van de grond wilt pakken, zak dan door de knieën.
• In overleg met de uroloog kunt u weer gaan werken.
• Autorijden: Als u denkt dat u weer kunt autorijden, mag dat doen. Maar wacht tot minstens 2 weken na de operatie.
• Seks: Als u zich goed genoeg voelt voor het hebben van seks, kunt u dit doen. Maar zorg ervoor dat u zich lichamelijk niet teveel inspant. Doe dus rustig aan.

Contact opnemen met het ziekenhuis

• als de wond rood en dik (gezwollen) is;
• als u koorts heeft, boven de 38,5 ºC;
• als u niet meer kunt plassen;
• als u zich zieker voelt worden;
• als u zich zorgen maakt over hoe het met u gaat.

Meer informatie

• www.blaasofnierkanker.nl - Deze site is van de patiëntenvereniging Leven met blaas- of nierkanker.
• www.allesoverurologie.nl/aandoeningen/blaaskanker/mannen-en-vrouwen - Op deze website vind u informatie over de verschillende behandelingen van blaaskanker, opgesteld door de Nederlandse Vereniging voor Urologie (NVU).
• www.oncoline.nl - Op deze website vindt u de landelijke richtlijnen voor de behandeling van o.a. blaaskanker.
• www.kanker.nl - Via deze website kunt u in contact komen met lotgenoten met blaas- of nierkanker.

Tot slot

• uw (geldige) identiteitsbewijs (paspoort, ID-kaart, rijbewijs);
• uw medicatie-overzicht. Dat is een lijst met de medicijnen die u nu gebruikt. U haalt deze lijst bij uw apotheek.

Vragen