Wat is een blaasontsteking?
Een blaasontsteking is een ontsteking van het slijmvlies in de blaas. Bijna alle blaasontstekingen worden veroorzaakt door darmbacteriën. In de darmen kunnen deze bacteriën geen kwaad. Maar als darmbacteriën in de blaas terechtkomen, kunnen ze aan de blaaswand gaan kleven en zo een ontsteking veroorzaken.
Wat zijn de symptomen van een blaasontsteking?
Veelvoorkomende symptomen zijn dat je vaak moet plassen en dat je ook pijn hebt tijdens het plassen. Daarnaast zijn er echter soms ook andere symptomen:
- Moeilijk of niet kunnen ophouden bij aandrang
- Pijn in de onderbuik
- Bloed plassen
- Pijnlijke plasbuis
- Moeite om te plassen
- Branderig gevoel bij plassen
Koorts (hoger dan 38 graden Celsius) hoort niet bij een blaasontsteking. Dit is een teken van een nierbekkenontsteking.
Oorzaken van blaasontsteking
Barbara Schout: “Bijna alle blaasontstekingen worden veroorzaakt door darmbacteriën. Deze darmbacteriën bevinden zich normaal in het gebied rond de anus. Omdat de afstand tussen de anus en de vagina en ingang van de plasbuis bij vrouwen klein is, kunnen deze bacteriën gemakkelijk in de vagina of plasbuis komen. In de vagina zitten normaal gesproken andere, zure bacteriën die darmbacteriën tegengaan. Als darmbacteriën via de plasbuis in de blaas terechtkomen, kunnen ze aan de blaaswand gaan kleven en zo een ontsteking veroorzaken”.
Waarom de ene vrouw nooit een blaasontsteking krijgt en een ander juist heel vaak is niet bekend. Factoren kunnen wel een rol spelen:
- Seks: Door de bewegingen bij gemeenschap komen de bacteriën dichter bij de plasbuis. Vrijen met een condoom verlaagt de kans niet.
- Leeftijd: tussen de 20 en 30 jaar heeft men relatief vaak gemeenschap wat een risicofactor is. Hormonale veranderingen kunnen ook een rol spelen. Daarnaast komen blaasontstekingen weer vaker voor na de overgang, omdat er dan minder zure vaginale bacteriën aanwezig zijn. Hierdoor zijn darmbacteriën moeilijker tegengehouden.
- Afwijkingen (aangeboren of later ontstaan) aan de urinewegen, waardoor bijvoorbeeld de blaas niet goed leeg is na het plassen.
- Algeheel verminderde weerstand geeft meer kans op blaasontstekingen.
- Erfelijkheid: voornamelijk als de moeder vroeger ook blaasontstekingen had.
Wanneer naar de uroloog?
Soms gaan de klachten vanzelf over. Als dat niet zo is, dan krijg je van de huisarts doorgaans een antibioticakuur. Heb je vaak een blaasontsteking (minimaal vijf keer per jaar), maak dan een afspraak bij de uroloog voor verder onderzoek.
Behandeling door uroloog
"De behandeling van blaasontsteking is afhankelijk van hoe vaak de blaasontsteking voorkomt en of er door een aanvullend onderzoek oorzaken of risicofactoren gevonden zijn", vertelt Barbara Schout. "Dat onderzoeken we bijvoorbeeld met een urineonderzoek; dan wordt verse urine (minder dan 2 uur oud, bij voorkeur op de polikliniek geplast) nagekeken op de aanwezigheid van ontstekingscellen en bacteriën en zo nodig op kweek gezet. Met een plaslijst houd je thuis een lijst bij wat je in 24 uur drinkt, hoe vaak je plast en hoe groot de hoeveelheden zijn die je plast. Een flow-residumeting meet de straal tijdens het plassen en daarna of je de blaas goed leeg plast”.
Wat kun je zelf doen om een blaasontsteking te voorkomen?
- Drink voldoende water, ten minste 1,5 liter per dag.
- Ga regelmatig naar het toilet, dit spoelt de bacteriën weg.
- Houd je plas niet op, maar ga bij aandrang gelijk naar het toilet.
- Gebruik cranberry, bijvoorbeeld door twee keer per dag cranberrysap te drinken of capsules in te nemen. Het is bewezen dat een aantal bacteriën zich minder goed aan de blaaswand kunnen hechten door het gebruik van cranberry. Let op: als je bloedverdunners gebruikt via de trombosedienst kan cranberry hier invloed op hebben, overleg daarom eerst met uw trombosedienst.